Ferhat Paşa, 16. yüzyılda yaşamış ve 2 defa sadrâzamlık yapan Osmanlı devlet adamı. Arnavut olup küçük yaşta devşirme olarak Enderun'a alındı. Burada Türk-İslâm terbiyesi ile yetiştirildi. Kanuni Sultan Süleyman'ın teveccüh ve itimadını kazandı.
Zigetvar Seferine katıldı. Bu seferde vefât eden Kanuni Sultan Süleyman'ın nâşı, Ferhad Ağanın nezâreti altında İstanbul’a naklolundu. 1581’de yeniçeri ağası oldu. 1582 yılında Şehzade Mehmed’in sünnet düğünü sırasında yeniçerilerle sipâhiler arasında çıkan olaylar yüzünden sadrâzam Koca Sinan Paşa tarafından azledildi.
Ferhat Paşa, 1583 yılında Koca Sinan Paşa'nın sadâretten azledilmesinden sonra Rumeli beylerbeyliğine getirildi. Aynı yol veziriâzam Siyavuş Paşa'nın tavsiyesiyle ve 4. vezirlikle İran’a serdar tâyin edildi. Ferhat Paşa Revan Kalesini tahkim edip içine lüzumu kadar asker, top vesair mühimmat koydu ve beylerbeyliğine Cağalazâde Sinan Paşayı getirdi. Tiflis’e yardım ederek askerin durumunu düzeltti. Lori ve Gürî kalelerini zaptetti. Gürcistan’a akınlarda bulundu.
Ferhad Paşa, Özdemiroğlu Osman Paşa'nın ölümünden sonra 1586’da ikinci defa İran serdarlığına getirildi. Bu seferinde de muvaffakiyet gösterdi. Tebriz’i İran kuvvetlerinin muhâsarasından kurtardıktan sonra kendisine merkez yaptı. Gence ve Karabağ mıntıkasını zaptetti. Nihavend’i aldı. İran Şahı I. Abbas ile sulh yaparak birçok memleketlerin Osmanlı ülkesine katılmasına sebep oldu. Şah Abbas’ın birâderinin oğlu Haydar Mirza’yı rehin olarak İstanbul’a getirdi. Bu mühim başarıları sebebiyle ünlü vezir olarak tanındı.
Ferhat Paşa, Ağustos 1591’de Koca Sinan Paşa'nın azli üzerine sadrâzam oldu. Kendisine hasım olan Sinan Paşaya karşı çok lütufkâr davrandı ve hürmet gösterdi. Ancak Koca Sinan Paşa onun bu iyi niyetini takdir etmeyip daima aleyhinde bulundu.
Ferhat Paşa, Erzurum esnafı ile yeniçerilerin kavgası sebebiyle 8 ay sonra görevinden alındı ise de 1595’te 2. kez sadârete getirildi. İsyan halinde bulunan Ferhat Paşa üzerine sefere çıktı. Ancak Koca Sinan Paşa ve taraftarlarının onun aleyhinde konuşmaları ve Eflak Voyvodası ile anlaştığı yolunda dedikodular çıkarmaları üzerine tekrar azledildi ve çok geçmeden de 1595 yılının Ekim ayında idam olundu. Nâşı Eyüp’teki türbesine defnolundu.
Ferhat Paşa, 16. yüzyıl sonlarında gelen liyâkatli vezirlerden biri olup kendisine her verilen vazifede başarı göstermiştir. Sadâreti ve sadâret kaymakamlığı görevleri sırasında rakibi olan Koca Sinan Paşanın tahrikleriyle devamlı olarak kapıkulu ocaklarının hücumuna mâruz kaldı. Son sadâretinde Eflak İsyanını bastıracağında şüphe yokken Eflak sınırını geçmeye hazırlandığı sırada azledilip katli için emir verilmesi Eflak işinin felaketle uzamasına sebep oldu. Osmanlı tarihçileri onun doğru ve açık sözlü bir vezir olduğunda ittifak etmektedirler. Padişah III. Mehmet sonradan onun hakkında söylenenlerin iftira olduğunu anlayınca çok müteessir olmuştur. Ferhad Paşa Kumkapı’da Mualla Mescidini, Halvetiye şeyhlerinden Mahmud Efendi için yaptırmıştır.
Zigetvar Seferine katıldı. Bu seferde vefât eden Kanuni Sultan Süleyman'ın nâşı, Ferhad Ağanın nezâreti altında İstanbul’a naklolundu. 1581’de yeniçeri ağası oldu. 1582 yılında Şehzade Mehmed’in sünnet düğünü sırasında yeniçerilerle sipâhiler arasında çıkan olaylar yüzünden sadrâzam Koca Sinan Paşa tarafından azledildi.
Ferhat Paşa, 1583 yılında Koca Sinan Paşa'nın sadâretten azledilmesinden sonra Rumeli beylerbeyliğine getirildi. Aynı yol veziriâzam Siyavuş Paşa'nın tavsiyesiyle ve 4. vezirlikle İran’a serdar tâyin edildi. Ferhat Paşa Revan Kalesini tahkim edip içine lüzumu kadar asker, top vesair mühimmat koydu ve beylerbeyliğine Cağalazâde Sinan Paşayı getirdi. Tiflis’e yardım ederek askerin durumunu düzeltti. Lori ve Gürî kalelerini zaptetti. Gürcistan’a akınlarda bulundu.
Ferhad Paşa, Özdemiroğlu Osman Paşa'nın ölümünden sonra 1586’da ikinci defa İran serdarlığına getirildi. Bu seferinde de muvaffakiyet gösterdi. Tebriz’i İran kuvvetlerinin muhâsarasından kurtardıktan sonra kendisine merkez yaptı. Gence ve Karabağ mıntıkasını zaptetti. Nihavend’i aldı. İran Şahı I. Abbas ile sulh yaparak birçok memleketlerin Osmanlı ülkesine katılmasına sebep oldu. Şah Abbas’ın birâderinin oğlu Haydar Mirza’yı rehin olarak İstanbul’a getirdi. Bu mühim başarıları sebebiyle ünlü vezir olarak tanındı.
Ferhat Paşa, Ağustos 1591’de Koca Sinan Paşa'nın azli üzerine sadrâzam oldu. Kendisine hasım olan Sinan Paşaya karşı çok lütufkâr davrandı ve hürmet gösterdi. Ancak Koca Sinan Paşa onun bu iyi niyetini takdir etmeyip daima aleyhinde bulundu.
Ferhat Paşa, Erzurum esnafı ile yeniçerilerin kavgası sebebiyle 8 ay sonra görevinden alındı ise de 1595’te 2. kez sadârete getirildi. İsyan halinde bulunan Ferhat Paşa üzerine sefere çıktı. Ancak Koca Sinan Paşa ve taraftarlarının onun aleyhinde konuşmaları ve Eflak Voyvodası ile anlaştığı yolunda dedikodular çıkarmaları üzerine tekrar azledildi ve çok geçmeden de 1595 yılının Ekim ayında idam olundu. Nâşı Eyüp’teki türbesine defnolundu.
Ferhat Paşa, 16. yüzyıl sonlarında gelen liyâkatli vezirlerden biri olup kendisine her verilen vazifede başarı göstermiştir. Sadâreti ve sadâret kaymakamlığı görevleri sırasında rakibi olan Koca Sinan Paşanın tahrikleriyle devamlı olarak kapıkulu ocaklarının hücumuna mâruz kaldı. Son sadâretinde Eflak İsyanını bastıracağında şüphe yokken Eflak sınırını geçmeye hazırlandığı sırada azledilip katli için emir verilmesi Eflak işinin felaketle uzamasına sebep oldu. Osmanlı tarihçileri onun doğru ve açık sözlü bir vezir olduğunda ittifak etmektedirler. Padişah III. Mehmet sonradan onun hakkında söylenenlerin iftira olduğunu anlayınca çok müteessir olmuştur. Ferhad Paşa Kumkapı’da Mualla Mescidini, Halvetiye şeyhlerinden Mahmud Efendi için yaptırmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder